Opłucna

Opłucna (łac. pleura) to błona surowicza tworząca dla każdego płuca oddzielny, zamknięty worek. Jej najważniejszym zadaniem jest ochrona płuc oraz umożliwianie ślizgania się ich w klatce piersiowej podczas wdechów i wydechów. Oba worki opłucnowe mogą stykać się ze sobą tuż za mostkiem, jednak wciąż pozostają dwiema niezależnymi strukturami.

Opłucna – budowa

Każda opłucna zbudowana jest z 2 blaszek:

• opłucna trzewna (płucna) – ściśle przylega do płuc, choć nie jest z nimi połączona. Otacza całą powierzchnię płuca z wyjątkiem wnęki, gdzie przechodzi w opłucną ścienną;
• opłucna ścienna – wyściela obszerną komorę, w której lokalizuje się płuco, a także kopuły przepony. Tworzy też ścianę boczną śródpiersia oraz przestrzeń od kręgosłupa do mostka. Wyróżnia się opłucną ścienną przeponową, śródpiersiową i żebrową.

Między nimi znajduje się jama opłucnej, podzielona na jamę opłucną prawą i lewą oraz jamę osierdziową. Obie blaszki opłucnej przylegają do siebie oddzielone szczeliną, w której znajduje się jedynie nieznaczna ilość płynu surowiczego. Opłucna ścienna przechodzi w opłucną trzewną przy wnęce i więzadle płucnym.

W budowie opłucnej można wyróżnić także charakterystyczną część nazywaną osklepkiem opłucnej. Ta nazwa opisuje górną część ściennego worka opłucnej, obustronnie wystającego nad otworem górnym klatki piersiowej, wnikającego w głąb szyi. Osklepek opłucnej przymocowany jest głównie powięzią oraz więzadłami, wśród których najistotniejszymi są: więzadło kręgowo-opłucnowe i więzadło żebrowo-opłucnowe.

Zachyłki opłucnowe

Miejsce przejścia opłucnej ściennej znajduje się głównie przy wnęce i więzadle płucnym, jednakże takie miejsca znaleźć można również między poszczególnymi częściami opłucnej ściennej. Gdy jedna część opłucnej ściennej przechodzi w drugą, mówi się o zachyłkach opłucnowych. Wyróżniamy następujące zachyłki:

• zachyłek żebrowo-przeponowy;
• zachyłek przeponowo-śródpiersiowy;
• zachyłek żebrowo-śródpiersiowy przedni;
• zachyłek żebrowo-śródpiersiowy tylny.

Mają one istotne znaczenie w diagnostyce.

Opłucna – unerwienie

Opłucną trzewną zaopatrują włókna układu współczulnego, uważa się także, że pewien udział w unerwieniu może mieć nerw błędny. Z kolei opłucną ścienną zaopatrują włókna czuciowe, dochodzące m.in. z II-X nerwów międzyżebrowych oraz gałązek nerwu przeponowego.

Unaczynienie opłucnej

Opłucną żebrową zaopatrują:

• tętnice międzyżebrowe tylne, pochodzące od aorty piersiowej;
• gałęzie międzyżebrowe przednie, pochodzące od tętnicy piersiowej wewnętrznej.

Opłucną śródpiersiową zaopatrują:

• tętnica osiedziowo-przeponowa, pochodząca od tętnicy piersiowej wewnętrznej;
• gałęzie śródpiersiowe i przełykowe, pochodzące od aorty zstępującej.

Natomiast opłucną przeponową zaopatrują:

• tętnice przeponowe górne, pochodzące od aorty piersiowej;
• tętnica mięśniowo-przeponowa, pochodząca od tętnicy piersiowej wewnętrznej.

Opłucną płucną zaopatrują zaś gałęzie oskrzelowe.

Opłucna – funkcje

Opłucna to błona, w której znajduje się płyn surowiczy, nazywany płynem opłucnowym. Jej podstawową rolą jest wspomaganie ruchu płuc podczas wdechu i wydechu, jednocześnie po części chroniąc je przed uszkodzeniami zewnętrznymi, w tym nadmiernym tarciem. Także dzięki niej płuca mogą utrzymywać wilgoć, tak niezbędną do zachowania ich zdrowia i dobrej kondycji.

BIO Acerola - naturalna witamina C Organiczna Acerola od bioalgi to wysokiej jakości naturalna witamina C. Jest silnie skoncentrowanym ekstraktem ze specjalnie wyselekcjonowanych owoców (1 gram produktu odpowiada 17 gramom owoców Aceroli). Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, tom II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.

Last Updated on 30 maja 2024 by Kamil Maka